FILIP KUBALA
PANTERA MGLISTA – STRAŻNIK LASÓW
Łacińska nazwa pantery mglistej zaproponowana przez brytyjskiego zoologa johna edwarda graya w 1867 r. to “neofelis nebulosa” i pochodzi od charakterystycznych plam na jej sierści, które swoim kształtem przypominają chmury. zamiennie stosuje się również termin “lampart mglisty”.
Pantera mglista występuje w gęstych lasach u podnóży Himalajów, Indiach, Półwyspie Indochińskim, Malezji oraz Chinach. Kiedyś można było ją spotkać w Singapurze i na Tajwanie, ale obecnie jest uznawana w tych krajach za gatunek wymarły. Według danych jej całkowita populacja jest szacowana na 1000 dorosłych osobników. W związku z tym od 2008 roku znajduje się na liście Zagrożonych Wyginięciem. Głównymi powodami tego stanu jest problem wylesiania na ogromną skalę oraz kłusownictwo. Badacze wskazują, że pantera mglista jest jednym z najstarszych gatunków kotów na świecie. Nie są jednak ani prawdziwymi wielkimi kotami, ani prawdziwymi małymi kotami, ponieważ nie potrafią ryczeć ani mruczeć. Po raz pierwszy została opisana w 1821 roku przez brytyjskiego przyrodnika Edward’a Griffith’a na podstawie skóry osobnika pochodzącego z Chin. Pantera mglista ma duże ciemne plamy oraz nieregularne cętki i paski przypominające wcześniej wspomniane chmury. Długość jej głowy i ciała waha się od 68,6 do 108 cm z ogonem o długości od 61 do 91 cm. Ogon służy jej przede wszystkim do utrzymywania równowagi podczas poruszania się po drzewach.
Dzięki niemu jest również w stanie wspinać się po pionowych pniach drzew i schodzić po nich z głową w dół. W ciągu dnia pantera odpoczywa w koronach drzew, a nocą poluje. Najczęściej ofiarami jej ataków padają małpy i ptaki a także drobne ssaki. Ciężar jej ciała wynosi od 11 do 20 kg. Pantery mgliste to koty krótkowłose o żółtoczerwonej lub żółtoszarej a czasem popielatej szacie w ciemnobrązowe lub szare kwadratowe cętki. Pysk i szyję pokrywają u tych zwierząt czarne pasy oraz plamki a ogon jest poprzecznie paskowany. Łapy u tych ssaków są krótkie i szeroko rozstawione. Charakterystyczne dla nich są wyjątkowo długie pazury, kły i ogon. Ze względu na swoje niezwykle długie kły, pantera mglista uważana jest za bliską krewną wymarłego gatunku kotów szablasto-zębnych.
Podobnie jak lwy, lamparty czy tygrysy pantery mgliste nie potrafią mruczeć. Posiadają za to szeroki wachlarz wydawanych dźwięków: miauczenie, warczenie czy parskanie. Zbliżające się do siebie dwa osobniki komunikują się ze sobą za pomocą dźwięków. Wydają także sygnały ostrzegawcze, gdy wkraczają na obce terytorium. Pantery mgliste są w pełni chronione, jednak ich populacja maleje z powodu kłusownictwa i utraty siedlisk. Są atrakcyjnym obiektem polowań ze względu na skórę, cenne kły oraz mięso, które wykorzystywane jest jako przystawki w kuchni chińskiej i tajskiej.
W niektórych rdzennych kulturach Azji Południowo-Wschodniej pantera mglista jest uważany za potężne i tajemnicze zwierzę. Często kojarzona jest z szamanizmem i uważa się, że posiada właściwości duchowe. Jej skryta natura i nieuchwytne zachowanie są postrzegane jako mistyczne i związane ze światem duchów.
Pantera mglista jest czczona w kulturze Dayak na Borneo. Uważana jest za ducha opiekuńczego lasu i kojarzona z siłą, odwagą i ochroną. Postrzegana jest też jako symbol tożsamości plemiennej i tubylcy często włączają jego wizerunki do swoich tradycyjnych rytuałów i sztuki. W kulturze chińskiej znana jest jako “yún bao” lub “bao”, co tłumaczy się jako “lampart mglisty”. Jest kojarzony z siłą, zwinnością i odwagą. W chińskim folklorze zwierzę jest postrzegane jako obrońca przed złymi duchami i jest często przedstawiane w tradycyjnych dziełach sztuki i literaturze. Pantera mglista ma również duże znaczenie w kulturze Nepalu, szczególnie wśród rdzennych społeczności zamieszkujących region Himalajów. Jest wśród nich uważana za święte zwierzę i kojarzona z boginią Durgą, bóstwem reprezentującym siłę i ochronę.
Pantera mglista, znana również jako lampart mglisty, nie tylko fascynuje naukowców i badaczy ze względu na swoje unikalne cechy fizyczne i biologiczne, ale także pełnioną istotną rolę w różnych kulturach na obszarach swojego występowania. Właśnie to stanowi o konieczności ochrony różnorodności przyrody i szacunku dla wszystkich istot na naszej planecie. Tylko poprzez działania, które mają na celu jej ochronę możemy przekazać to dziedzictwo przyszłym pokoleniom i zapewnić przetrwanie tej niezwykłej, tajemniczej i rozpływającej się jak mgła istocie.
